Odkryto grób pierwszego władcy majańskiego miasta Caracol
14 lipca 2025, 09:58W Caracol, największym mieście Majów na terenie Belize, archeolodzy z University of Houston odkryli grobowiec Te K'ab Chaaka, pierwszego władcy miasta i założyciela królewskiej dynastii. Caracol było ważnym graczem w politycznej historii Majów. W latach 560–680 dominowało nad południową częścią Jukatanu. Grobowiec Te K'ab Chaaka to pierwsze od 40 lat miejsce pochówku, które można było przypisać konkretnemu władcy.
Chińczycy znaleźli nową magiczną liczbę dla egzotycznych izotopów
14 lipca 2025, 07:56W fizyce jądrowej termin „liczby magiczne” odnosi się do takiej liczby protonów lub neutronów, która zapewnia jądru atomowemu większą stabilność poprzez wypełnienie powłok. Z modelu powłokowego wynika bowiem, że jądra, których powłoki są wypełnione, są stabilniejsze. Obecnie uznane liczby magiczne zarówno dla protonów jak i neutronów to 2, 8, 20, 28, 50, 82 i 126. Jeśli mamy do czynienia z jądrem, dla którego i protony i neutrony występują w liczbie magicznej, mówimy o jądrze podwójnie magicznym. Jądrem podwójnie magicznym jest np. jądro tlenu, zawierające 8 protonów i 8 neutronów.
Dominacja jednej płci wśród naczelnych jest znacznie rzadsza, niż sądzono
14 lipca 2025, 06:24Nierównowaga sił pomiędzy płciami jest wśród naczelnych mniej wyraźnie zaznaczona, niż się spodziewano. Faktem jest, że samce zwykle dominują nad samicami fizycznie, jednak samice potrafią uzyskać dominację nad samcami wykorzystując inne sposoby, niż siła fizyczna. Naukowcy z Uniwersytetu w Montpellier, Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka oraz Niemieckiego Centrum Naczelnych postanowili dowiedzieć się, dlaczego u różnych naczelnych nierównowaga sił pomiędzy samcami a samicami wygląda w różny sposób. Na podstawie obserwacji 253 populacji należących do 121 gatunków stwierdzili, że wyraźna dominacja jednej płci jest rzadkim zjawiskiem.
Głośny, gorący, wolny – objawy, że Twój PC gamingowy potrzebuje upgrade’u
11 lipca 2025, 12:29Sprawna i płynna rozgrywka to często nie tylko zasługa gracza, ale i dobrze funkcjonującego sprzętu. Skąd wiedzieć, że posiadany komputer nie radzi sobie z nowymi tytułami? Sprawdź, na jakie objawy warto zwrócić uwagę, a także co nimi zrobić, aby znów cieszyć się wydajnym sprzętem.
Niezwykły skarb w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego
10 lipca 2025, 13:40Starsza pani przyszła i z trzymanej w dłoni reklamówki wyjęła mapę. Kuratorka spojrzała na nią i oniemiała. Widziała przed sobą coś tak niewiarygodnego, że musiała się upewnić. Zajrzała do przechowywanego w bibliotece atlasu i zyskała pewność. Przed nią leżał jedyny na świecie zachowany egzemplarz pierwszego i jedynego wydania mapy „Nova Absolutque Russiae, Moscoviae et Tartariae descriptio” Anthony'ego Jenkinsona.
ATLAS potwierdza: w CERN-ie prawdopodobnie zaobserwowano toponium
9 lipca 2025, 11:58W eksperymencie ATLAS potwierdzono niezwykle interesujące wyniki analiz przeprowadzonych w CMS. Otóż kolejne analizy wskazują, że w Wielkim Zderzaczu Hadronów w wyniku zderzeń protonów powstaje toponium. To mezon utworzony przez – najbardziej masywną cząstkę elementarną i najkrócej istniejący z kwarków – kwark t (wysoki) i antykwark t znajdujące się w stanie quasi-związanym.
Uzyskano najstarszy i najbardziej kompletny genom ze starożytnego Egiptu
8 lipca 2025, 09:54Naukowcy z Instytutu Francisa Cricka i Liverpool John Moores University (LJMU) zskewencjonowali najstarsze DNA z Egiptu. Pochodzi ono od człowieka, który żył 4800–4500 lat temu, a więc w czasach, gdy powstawały pierwsze piramidy. Osiągnięcie zespołu Adelina Morez Jacobs, Pontusa Skoglunda i Linusa Girdlanda-Flinka jest tym bardziej imponujące, że mamy tutaj do czynienia nie tylko z najstarszym, ale i z pierwszym kompletnym ludzkim genomem ze starożytnego Egiptu. To świetnie pokazuje, jak wielkiego postępu dokonano od czasu, gdy w 1985 roku Svante Pääbo rozpoczynał pionierskie badania nad starożytnym egipskim DNA.
Kimalu to pierwsza białucha wybudzona ze znieczulenia. Wyjątkowa operacja w Chicago
7 lipca 2025, 13:12Po odkryciu u Kimalu, 12-letniej samicy białuchy, licznych torbieli rozwijających się w pobliżu nozdrzy i rozważeniu wszystkich opcji, zespół z chicagowskiego Shedd Aquarium zdecydował o przeprowadzeniu operacji w pełnym znieczuleniu. Zabieg odbył się 1 lipca, a dzisiaj Shedd nieśmiało poinformowało, że Kimalu jest pierwszą białuchą, która przeżyła ogólne znieczulenie. W niezwykłej operacji brało udział niemal 30 ekspertów z Shedd i licznych instytucji naukowych z całych Stanów Zjednoczonych.
Lektura szkolna z Babilonu – hymn opiewający miasto
6 lipca 2025, 08:00Babilońska lektura szkolna. Zaginiony przez tysiące lat hymn opiewający chwałę Babilonu. Przed wiekami był on kopiowany przez dzieci w ramach nauki.
Rozpoznanie nerwicy lękowej – objawy i dalsze postępowanie
4 lipca 2025, 13:57Nerwica lękowa to historyczne określenie zaburzeń lękowych – grupy schorzeń psychicznych, które znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie pacjentów z tym rozpoznaniem. Objawiają się nieuzasadnionym, uporczywym lękiem, który nie jest związany z realnym zagrożeniem, a także szeregiem innych symptomów o charakterze zarówno psychicznym, jak i somatycznym. Czym dokładnie jest nerwica lękowa, jakie daje objawy i jak ją rozpoznać? W jaki sposób leczy się zaburzenia lękowe?
